Wpływ gruntu i wody gruntowej na hydroizolację budowli

Przed przy­stą­pie­niem do budo­wy domu, zale­ca się wyko­na­nie badań geo­lo­gicz­nych. Sta­wia­jąc budy­nek, musi­my mieć pew­ność warun­ków wod­no-grun­to­wych panu­ją­cych w danym miej­scu, co umoż­li­wi dobór odpo­wied­niej hydro­izo­la­cji. Jakie wod­ne sekre­ty kry­ją się pod powierzchnią?

 

 

Wil­goć grun­to­wa to woda wystę­pu­ją­ca w grun­cie i wypeł­nia­ją­ca naczy­nia wło­sko­wa­te w nim wystę­pu­ją­ce. Może wystę­po­wać w nastę­pu­ją­cych postaciach:

▶ woda pod­cią­ga­na kapi­lar­nie przez grunt ku górze, gdzie utrzy­mu­je się mię­dzy jego czą­stecz­ka­mi dzię­ki napię­ciu powierzch­nio­we­mu. Zja­wi­sko to zale­ży od rodza­ju grun­tu, a przede wszyst­kim od wiel­ko­ści zia­ren. Naj­więk­sze pod­cią­ga­nie wyka­zu­ją iły (ponad 50 m), mniej­sze pia­sek drob­no­ziar­ni­sty (0,2−0,5 m), pia­sek gru­bo­ziar­ni­sty (0,04−0,15 m) i żwir (do 0,03 m).

▶ woda prze­sią­ka­ją­ca w dół w kie­run­ku wody grun­to­wej poprzez war­stwy zawie­ra­ją­ce powie­trze, nie wywie­ra­ją­ca ciśnie­nia hydro­sta­tycz­ne­go. Część tej wody utrzy­mu­je się w grun­cie dzię­ki siłom lepkości.

▶ woda zaskór­na, czy­li woda z opa­dów atmos­fe­rycz­nych, zbie­ra­ją­ca się w grun­cie naj­czę­ściej nad pod­kła­da­mi o małej prze­pusz­czal­no­ści (ił, gli­na). Jej poziom naj­czę­ściej ule­ga waha­niom, zależ­nie od inten­syw­no­ści opa­dów; wywie­ra na obiekt par­cie hydro­sta­tycz­ne, sta­jąc się wodą naporową.

▶ woda grun­to­wa wypeł­nia sta­le prze­strze­nie mię­dzy czą­stecz­ka­mi w grun­tach wodo­no­śnych. Może wystę­po­wać w spo­czyn­ku lub w ruchu, wywo­łu­je ciśnie­nie hydrostatyczne.

▶ woda pocho­dzą­ca z opa­dów, lecz nie­wy­wie­ra­ją­ca ciśnie­nia, czy­li woda prze­są­cza­ją­ca się przez prze­pusz­czal­ne war­stwy gruntu.

 

Wody wystę­pu­ją­ce wewnątrz grun­tu dzie­li­my na:

Wodę nie­wy­wie­ra­ją­cą ciśnie­nia, czy­li wodę powierzch­nio­wą lub prze­są­cza­ją­ca się w for­mie kro­pli. Na uszczel­nio­ną powierzch­nię nie wywie­ra ona żad­ne­go ciśnie­nia hydro­sta­tycz­ne­go. Z tego rodza­ju obcią­że­niem nale­ży się liczyć tyl­ko wte­dy, gdy grunt prze­pusz­czal­ny ma dosta­tecz­ną głę­bo­kość pod pod­sta­wą fun­da­men­tów oraz mate­riał, któ­rym zasy­py­wa­ny jest wykop posia­da dobrą prze­pusz­czal­ność, np. żwir, pia­sek. Woda musi mieć moż­li­wość prze­są­cza­nia się do natu­ral­ne­go pozio­mu wód grun­to­wych. Wodę infil­tra­cyj­ną, w przy­pad­ku pod­ło­ża sła­bo prze­pusz­czal­ne­go, moż­na odpro­wa­dzić, sto­su­jąc odpo­wied­nio wydaj­ne drenaże.

 

 

 

 

Wodę pod ciśnie­niem, wywie­ra­ją­cą na ele­ment budow­li ciśnie­nie hydro­sta­tycz­ne. War­tość ciśnie­nia uza­leż­nio­na jest od wyso­ko­ści słu­pa wody ota­cza­ją­cej obiekt, np.: wody grun­to­wej, spię­trzo­nej lub war­stwo­wej. Przy­pa­dek ten wystę­pu­je rów­nież wte­dy, gdy na zbo­czach lub w grun­cie sła­bo prze­pusz­czal­nym nie zało­żo­no dre­na­żu lub jego zało­że­nie jest tech­nicz­nie nie­moż­li­we. Przy nie­wiel­kiej prze­pusz­czal­no­ści pod­ło­ża nale­ży liczyć się z tym, że woda infil­tra­cyj­na od cza­su do cza­su spię­trza się przed izo­la­cją i wywie­ra na nią nacisk jako woda pod ciśnie­niem. Podob­ne oddzia­ły­wa­nie prze­ka­zu­je na izo­la­cję woda grun­to­wa, któ­rej poziom lustra leży powy­żej pozio­mu posa­do­wie­nia budowli.

 

 

 

 

Wie­dza na temat wystę­pu­ją­cych w grun­cie wód pozwo­li na dobór odpo­wied­niej hydro­izo­la­cji. Hydro­izo­la­cję prze­ciw­wil­go­cio­wą sto­su­je się, gdy grunt powy­żej i poni­żej pozio­mu posa­do­wie­nia oraz mate­riał, któ­rym zasy­py­wa­ny jest fun­da­ment, są dobrze prze­pusz­czal­ne, a woda prze­są­cza­ją­ca się nawet w cza­sie sil­nych opa­dów nie two­rzy zasto­jów. Hydro­izo­la­cję prze­ciw­wod­ną nato­miast zale­ca się, kie­dy grunt rodzi­my jest grun­tem sła­bo prze­pusz­czal­nym, a woda grun­to­wa okre­so­wo lub na sta­łe wystę­pu­je powy­żej pozio­mu posa­do­wie­nia, bez wzglę­du na rodzaj grun­tu i głę­bo­kość posadowienia.

Nie­kie­dy hydro­izo­la­cję wyko­nu­je się po wewnętrz­nej stro­nie ścia­ny piw­nicz­nej. W takim przy­pad­ku woda infil­tru­je przez mate­riał fun­da­men­tu i napie­ra na izo­la­cję od stro­ny ścia­ny. Par­cie takie nazy­wa­my par­ciem nega­tyw­nym wody. Wytrzy­ma­łość na odry­wa­nie jest wów­czas znacz­nie zmniej­szo­na, dla­te­go nale­ży sto­so­wać mate­ria­ły przy­sto­so­wa­ne do obcią­że­nia par­ciem nega­tyw­nym, takie jak na przy­kład EKO 1K.