fbpx

Radon – jak chronić się przed rakotwórczym działaniem promieniotwórczego pierwiastka?

Czym jest radon?

Radon  to naj­cięż­szy gaz szla­chet­ny, jest bez­barw­ny, bez­won­ny, i pozba­wio­ny sma­ku. To jedy­ny gazo­wy pier­wia­stek pro­mie­nio­twór­czy. Powsta­je w wyni­ku roz­pa­du radu (Ra-226), któ­ry z kolei jest jed­nym z pro­duk­tów roz­pa­du ura­nu (U‑238).
Radon cha­rak­te­ry­zu­je się wyso­ką mobil­no­ścią, ponie­waż nie­mal nie wcho­dzi w reak­cje z inny­mi pier­wiast­ka­mi w przy­ro­dzie. Natu­ral­nie prze­do­sta­je się do atmos­fe­ry m.in. z gle­by, wód grun­to­wych i rzek, szcze­gól­nie w oko­li­cach ujścia wód kopal­nia­nych. Do pomiesz­czeń miesz­kal­nych radon może rów­nież prze­ni­kać w wyni­ku roz­pa­du pier­wiast­ków pro­mie­nio­twór­czych w mate­ria­łach budow­la­nych oraz gazu ziem­ne­go sto­so­wa­ne­go w budynkach.
 

Jakie zagrożenia niesie radon?

 

Wyso­kie stę­że­nie rado­nu i jego pochod­nych zwięk­sza ryzy­ko zacho­ro­wal­no­ści na nowo­two­ry, szcze­gól­nie na raka płuc. Pro­mie­nio­wa­nie alfa, powsta­łe w trak­cie roz­pa­du pier­wiast­ka, może nega­tyw­nie oddzia­ły­wać na komór­ki w orga­ni­zmie czło­wie­ka i zmie­niać je w rako­twór­cze. Ponad­to, pro­duk­ty roz­pa­du rado­nu wią­żą się z obec­ny­mi w powie­trzu pyła­mi i osa­dza­ją się na bło­nie ślu­zo­wej nosa, gar­dła, krta­ni oraz w płu­cach – stwa­rza­jąc zagro­że­nie cho­ro­by nowotworowej.
Według rapor­tów Świa­to­wej Orga­ni­za­cji Zdro­wia radon to naj­groź­niej­szy czyn­nik powo­du­ją­cy raka płuc dla osób nie­pa­lą­cych, a dru­gi dla pala­czy tyto­niu. Radon wpły­wa tak­że na roz­wój nowo­two­rów krta­ni, tcha­wi­cy i  jamy ust­nej. Według WHO do 14% nowo­two­rów płuc na świe­cie jest wywo­ła­nych wła­śnie przez radon.

 

W jaki sposób radon dostaje się do budynków?

 

Zagro­że­nie rado­nem wystę­pu­je w pomiesz­cze­niach zamknię­tych, w zna­ko­mi­tej więk­szo­ści w budyn­kach miesz­kal­nych. Para­dok­sal­nie, to wła­śnie we wła­snych domach jeste­śmy nara­że­ni na naj­więk­sze nie­bez­pie­czeń­stwo. Śmier­cio­no­śny pier­wia­stek w 80% dosta­je się do obiek­tów z grun­tu przez wadli­wą izo­la­cję fundamentów.
 
Pomi­mo fak­tu, że radon jest cięż­szy od powie­trza, dość łatwo prze­do­sta­je się do pomiesz­czeń miesz­kal­nych na sku­tek dyfu­zji i kon­wek­cji. Powie­trze wewnątrz budyn­ku jest cie­plej­sze i lżej­sze, w związ­ku z czym ciśnie­nie wewnątrz jest o kil­ka paska­li mniej­sze niż na zewnątrz. Wsku­tek tego zacho­dzi tzw. efekt komi­no­wy: powie­trze uno­si się, wysy­sa­jąc radon z pęk­nięć wylew­ki beto­no­wej na posadz­kach, uszko­dzeń fun­da­men­tów i ścian, a tak­że nie­szczel­no­ści przy przej­ściach insta­la­cji wod­no-kana­li­za­cyj­nej przez prze­gro­dy budow­la­ne. W ten spo­sób tru­ją­cy gaz tra­fia do wyż­szych kon­dy­gna­cji i innych pomiesz­czeń budynku.

 

Normy prawne.

 

Świa­to­wa Orga­ni­za­cja Zdro­wia uzna­je radon jako jeden z głów­nych czyn­ni­ków kan­ce­ro­gen­nych i  reko­men­du­je prze­strze­ga­nie  war­to­ści do 100 Bq*/m3 jako śred­nio­rocz­ne stę­że­nie rado­nu w budyn­kach miesz­kal­nych i uży­tecz­no­ści publicznej.
Dyrek­ty­wa Unii Euro­pej­skiej (2013/​59/​EURATOM) obli­gu­je kra­je człon­kow­skie do wpro­wa­dze­nia prze­pi­sów kra­jo­wych naj­póź­niej do 6 lute­go 2018 roku i usta­na­wia poziom refe­ren­cyj­ny śred­nie­go rocz­ne­go stę­że­nia rado­nu nie wyż­szy niż 300 Bq*/m3.
* Bq (bekerel) – jednostka miary aktywności promieniotwórczej

 

Krajowy plan działania na rzecz radonu.

 

Aby jak naj­sku­tecz­niej ochro­nić spo­łe­czeń­stwo przed szko­dli­wym wpły­wem rado­nu, nale­ża­ło­by zapro­jek­to­wać, a następ­nie wpro­wa­dzić w życie, ogól­no­kra­jo­wy, kom­plek­so­wy plan strategiczny.

Plan ten powi­nien zawie­rać m.in.:
•    okre­śle­nie dopusz­czal­ne­go pozio­mu odnie­sie­nia śred­nie­go rocz­ne­go stę­że­nia radonu.
•    stra­te­gię ogra­ni­cze­nia eks­po­zy­cji na radon w budyn­kach mieszkalnych.
•    stra­te­gię uła­twie­nia dzia­łań napraw­czych w ist­nie­ją­cych budynkach.
•    stra­te­gię słu­żą­cą pro­wa­dze­niu badań w zakre­sie stę­że­nia radonu.
•    stra­te­gię pod­nie­sie­nia świa­do­mo­ści społecznej.
•    dłu­go­ter­mi­no­we cele w zakre­sie ogra­ni­cze­nia zagro­że­nia nowo­two­rem płuc.

 

Jak się chronić przed radonem?

 

 

Naj­efek­tyw­niej­sze i naj­roz­sąd­niej­sze są dzia­ła­nia podej­mo­wa­ne już na pozio­mie pro­jek­to­wa­nia i budo­wy budyn­ku. NEXLER stwo­rzył gamę pro­duk­tów do izo­la­cji ścian fun­da­men­to­wych, piw­nicz­nych oraz posa­dzek na grun­cie, któ­re sta­no­wią barie­rę unie­moż­li­wia­ją­cą prze­do­sta­wa­nie się rako­twór­cze­go gazu do pomiesz­czeń. Uszczel­nie­nie wszyst­kich pod­ziem­nych czę­ści budow­li przy zacho­wa­niu cią­gło­ści izo­la­cji, unie­moż­li­wia prze­do­sta­nie się rado­no­wi do wnę­trza budynku.

Jeśli chce­my zadbać o zdro­wie we wybu­do­wa­nym już domu, to pod­sta­wo­wą czyn­no­ścią prze­ciw­dzia­ła­ją­cą gro­ma­dze­niu się i roz­kła­do­wi rado­nu jest czę­ste wie­trze­nie pomiesz­czeń, ze szcze­gól­nym naci­skiem na naj­niż­sze kon­dy­gna­cje i piwnice.

 

Produkty antyradonowe w ofercie NEXLER

 

W ofer­cie fir­my znaj­du­je się aż 12 pro­duk­tów  prze­ba­da­nych przez spe­cja­li­stów z Insty­tu­tu Fizy­ki Jądro­wej Pol­skiej Aka­de­mii Nauk i mają­cych zasto­so­wa­nie przy izo­la­cji ścian fun­da­men­to­wych oraz piw­nicz­nych, a tak­że, dzię­ki posia­da­nym ate­stom higie­nicz­nym, moż­na je sto­so­wać do izo­la­cji posa­dzek na gruncie.

 


NEXLER BITFLEX 1K –  jed­no­skład­ni­ko­wa hydro­izo­la­cja KMB mody­fi­ko­wa­na polimerami 

NEXLER BITFLEX 1KP – jed­no­skład­ni­ko­wa hydro­izo­la­cja KMB z wypeł­nie­niem polistyrenowym 

NEXLER BITFLEX 2K – dwu­skład­ni­ko­wa hydro­izo­la­cja KMB mody­fi­ko­wa­na polimerami 

NEXLER BITFLEX 2KP – dwu­skład­ni­ko­wa hydro­izo­la­cja KMB z wypeł­nie­niem polistyrenowym 

NEXLER PREMIUM PYE G200 S40 – papa zgrze­wal­na pod­kła­do­wa, wyso­ko modyfikowana

NEXLER Alu S40 - papa asfal­to­wa zgrze­wal­na pod­kła­do­wa paroizolacyjna

NEXLER Alu S35 – papa asfal­to­wa zgrze­wal­na podkładowa

NEXLER Alu Aqu­asto­per SP – papa asfal­to­wa pod­kła­do­wa paroizolacyjna

NEXLER STANDARD V60 S35 – papa asfal­to­wa zgrze­wal­na podkładowa

IZOLMAT PLAN PYE G200 S4,0 - papa asfal­to­wa zgrze­wal­na podkładowa

IZOLMAT BIT G200 S4,0 – papa asfal­to­wa zgrze­wal­na podkładowa

IZOLMAT BIT V60 S4,0 – papa asfal­to­wa zgrze­wal­na podkładowa

 

 

 

Jeśli macie Państwo wątpliwości dotyczące Radonu, z chęcią je rozwiejemy.
Zapytania prosimy kierować drogą emailową na adres: info@nexler.com

 

Źródła:

1.    Wywiad dr. hab. Krzysz­to­fa Koza­ka, Insty­tut Fizy­ki Jądro­wej PAN w Krakowie
2.    Alek­san­dra Pel­czar­ska; Radon w śro­do­wi­sku czło­wie­ka: pocho­dze­nie i stę­że­nie, meto­dy pomia­ro­we , zagrożenie
3.    http://www.radon.itj.edu.pl
4.    http://chemfan.pg.gda.pl/Publikacje/Radon.html
5.    Radio­lo­gicz­ny Atlas Pol­ski, Głów­ny Inspek­to­rat Ochro­ny Śro­do­wi­ska, Cen­tral­ne Labo­ra­to­rium Ochro­ny Radiologicznej

Data publikacji: 12 kwietnia 2017

Nexler Sp. z o. o.

ul. Łużycka 6, 81-537 Gdynia
email: info@nexler.com
tel/fax: 58 781 45 85

Dział Wsparcia Sprzedaży

ul. Łużycka 6, 81-537 Gdynia
email: zamowienia@nexler.com
tel: 58 781 45 85 

Dział Doradztwa Technicznego

ul. Łużycka 6, 81-537 Gdynia
email: dt@nexler.com
tel: 58 712 94 44

Dział Księgowości

ul. Łużycka 6, 81-537 Gdynia
email: ksiegowosc@nexler.com
tel: 58 622 27 70

POLITYKA PRYWATNOŚCI
h